Verwerving
Er zijn voor het Roemeens geen artikelen bekend waarin de volgorde van taalverwerving uitgebreid wordt besproken. Er zijn wel enkele onderzoeken naar de Roemeense taalontwikkeling bekend, maar hier worden vaak geen leeftijden in genoemd. Het is dus niet mogelijk om het taalverwervingsschema elders op deze site in te vullen voor het Roemeens. Daarom wordt er onder dit kopje ingegaan op wat er over de algemene taalontwikkeling is gevonden in de huidige literatuur, en waar bekend worden leeftijden genoemd.
Taalontwikkeling van Romaanse talen in het algemeen Volgens Domínguez & Guijarro-Fuentes (2010) verwerven Romaanse moedertaalsprekers in hun jonge jaren makkelijker morfosyntactische eigenschappen van die taal dan Germaanse moedertaalverwervers. Kinderen die een willekeurige Romaanse taal verwerven, beheersen eerder de 'volwassen taal' dan kinderen die een Germaanse moedertaal leren. Volgens de auteurs komt dit omdat het leren van morfologie en syntaxis onder andere te maken heeft met lidwoorden. Romaanstalie kinderen groeien op met een breder scala aan lidwoorden (Roemeens: bepaald: -(u)l, -le, -(u)a, -i, -le, onbepaald: un, o, nişte), terwijl in de meeste Germaanse talen minder gebruik wordt gemaakt van lidwoorden (bijvoorbeeld Nederlands: bepaald: de, het, onbepaald: een). Fonologie Volgens de site http://www.taalexpert.nl/fonologie.aspx?dataId=71 is de ontwikkeling binnen de fonologie universeel en daarom zullen er weinig verschillen zijn in de Roemeense versus de Nederlandse verwerving van klanken. Er zijn geen artikelen gevonden die specifiek ingaan op de fonologische ontwikkeling van het Roemeens, bijvoorbeeld over de verwerving van klanken die het Nederlands niet kent. Morfologie Het is algemeen bekend dat kinderen in de eerste jaren van hun taalontwikkeling fouten maken bij het vervoegen van werkwoorden. Vaak worden werkwoorden helemaal niet vervoegd en wordt het infinitief gebruikt. Avram & Coene (2011) halen uit de literatuur de generalisatie dat alleen kinderen die een non-null subject taal leren spreken, dus een taal waarin het onderwerp niet weggelaten mag worden zoals het Nederlands, Duits en Engels, het infinitief gebruiken. In het Nederlands is dat bijvoorbeeld te zien in de zin *Papa boek lezen. Uit onderzoek blijkt dat in null subject talen, dus talen waar het onderwerp weggelaten kan worden, het infinitief niet wordt gebruikt (Italiaans, Spaans). Het Roemeens is hier ook een voorbeeld van. Roemeense kinderen zouden in plaats van het (foute) infinitief een finiet werkwoord gebruiken, bijvoorbeeld Mami cântă (mama zingt). Avram & Coene spreken echter over verschillende onderzoeken die stellen dat het gebruik van de derde persoon tegenwoordige tijd in null subject talen als default-vorm gezien kan worden. In het algemeen betekent dat dat kinderen die een Romaanse taal leren spreken deze vervoeging zouden gebruiken zoals Nederlandse kinderen het infinitief gebruiken. Hoewel de derde persoon tegenwoordige tijd de meest gebruikte werkwoordsvorm van jonge Roemeense kinderen is (wat in overeenstemming is met andere Romaanse talen), wordt ook vaak de eerste persoon gebruikt (eu gândesc – ik denk (na)). Ook wordt de subjunctief toegepast in het Roemeens. Tenslotte is een andere, maar veel minder gebruikte, vorm in de Roemeense kinderjaren de imperatief. Roemeense kinderen blijken deze vorm niet vaker te gebruiken dan bijvoorbeeld Nederlandse kinderen dat doen (Avram & Coene, 2011). Syntaxis Zoals eerder besproken, kan het onderwerp in een Roemeense zin worden weggelaten. Het is bekend dat jonge kinderen bij de verwerving van hun moedertaal vaak het onderwerp weglaten. Omdat dit in het Roemeens in de volwassen taal mogelijk is, wordt dit niet door alle wetenschappers in de literatuur gezien als omissie, maar als verworven onderdeel in de Roemeense taal. Andere wetenschappers pleiten echter dat er, net als in verschillende andere talen, sprake is van omissie van het subject. Domínguez & Guijarro-Fuentes (2010) noemen een onderzoek van Avram & Coene (jaartal wordt niet genoemd), waarin wordt gesteld dat weglating van het onderwerp als verworven onderdeel van de taal kan worden gezien zolang het kind nog geen voegwoorden heeft leren gebruiken. |